هر روش درمانی که سابقه ی بیشتری داشته باشد، از نظر علمی معتبرتر به حساب می آید، زیرا تجربیات درمانی مثبت یا منفی به معنای حیات انسان ها یا اتلاف جان انسان هاست.
وقتی گفته می شود یک روش درمانی هزار ساله یا هفت هزار ساله، یعنی میلیاردها انسان در طول سال های متمادی، این روش درمانی را تجربه کرده اند و از آن بهره گرفته اند، بنابراین ما حق نداریم تجربیاتی را که به قیمت جان انسان ها تمام شده است، به راحتی زیر پا یا کنار بگذاریم.
این که برخی می گویند روش درمانی قدیمی به جرم قدیمی بودن منسوخ است، از نظر علمی استدلال غیرعقلایی و غیرعلمی است، زیرا اگر بخواهیم هر روشی را جایگزین کنیم، باید دوباره جان انسان ها را ملاک تجربه قرار دهیم تا بعد از سال ها بفهمیم این روش درمانی مفید هست یا خیر؟
در بین مجموعه ی روش های طبی که شامل استفاده از گیاهان دارویی، داروهای معدنی و حیوانی و رفتارهای درمانی است، تنها رفتار استراتژیک، فراگیر و عمیق مورد استفاده در تمامی طول عمر از طفولیت تا کهنسالی، "حجامت" است که به منظور درمان یا پیشگیری انجام می شود.
انسان برای پیشگیری از ابتلا به بیماری ها می تواند با سالی حداقل یک یا دو مرتبه حجامت کردن، بسیار کمتر در معرض بیماری قرار گیرد و برای درمان به تناسب نوع بیماری، مزاج و طبع خود می تواند از یک نوع حجامت خاص به صورت حجامت گرم و خشک (بادکش) یا حجامت تر(خون گیری) استفاده کند.
در مؤسسه ی تحقیقات حجامت ایران بیش از40 طرح برای حجامت گرم و خشک و حدود 70 طرح برای حجامت تر طراحی شده و هم اکنون توسط پزشکان اجرا می شود.
بنابراین اولاً همه ی حجامت ها خون گیری نیست. ثانیاً میزان دفع خون نقش اساسی در درمان ندارد، به طوری که حتی با گرفتن تنها 3 سی سی خون می توانیم به درمان برسیم و بالاترین حجم خون در حجامت 30 تا 50 سی سی است و جریان خون بعد از آن قطع می شود.
پس نگرانی در مورد کاهش حجم خون بی مورد است. ضمن این که درمان به وسیله ی حجامت برای بیماری های مختلف فرق دارد. مثلاً حجامت بیمار مبتلا به سردرد میگرنی با بیمار دیابتی یا بیمار دارای دیسکوپاتی (بیماری های مربوط به دیسک) با بیمار سیاتالژی(مربوط به عصب سیاتیک) متفاوت است.
در طرحی پژوهشی که در بیمارستان لقمان حکیم تهران انجام شد، فاکتورهای بیوشیمی موجود در خون وریدی(خون اهدا شده) را با خون حجامت، هم زمان مقایسه کردیم که تفاوت های فاحشی مشاهده گردید. طوری که فقط میزان کلسترول خون حجامت، 5/2 برابر بیشتر از خون ورید بود، بنابراین برای کاهش میزان کلسترول خون، انجام حجامت بسیار مفید است.
هم زمان سم موجود در خون حجامت را با سم خون وریدی مقایسه کردیم که دریافتیم سم موجود در خون حجامت 23 برابر سم خون وریدی بود که با توجه به فراوانی مسمومیت های غذایی، شیمیایی، آلرژیک و تنفسی که بر اثر پراکندگی سرب و آلاینده های دیگر در محیط های صنعتی و عمومی و شهرهای بزرگ وجود دارد، حجامت برای مقابله با این تهدیدات جانی کافی است.
جالب است بدانید که پیامبراکرم(ص)، حضرت علی(ع) و امام صادق(ع) این موضوع را متذکر شده اند که "سم از هر کجا وارد بدن شود، از محل حجامت خارج می شود" یا "از موضع حجامت، چیزی جز سم دفع نمی شود".
میزان کلسترول خون حجامت، 5/2 برابر بیشتر از خون وریدی است، بنابراین برای کاهش میزان کلسترول خون، انجام حجامت بسیار مفید است. همچنین سم موجود در خون حجامت 23 برابر سم خون وریدی است.
ما کشوری هستیم که به اشکال مختلف در معرض تهاجم دشمن قرار داریم و جنگ های قرن بیستم به بعد جنگ های میکروبی و شیمیایی است که روش جدید پزشکی در مقابله با این جنگ ها هیچ راه جلوگیری ندارد.
در زمان جنگ تحمیلی، بسیاری از جانبازان شیمیایی که حتی به آلمان اعزام شدند در همان جا شهید شدند و الآن هم هر روز شاهد شهادت جانبازان شیمیایی هستیم.در حالی که ما تجربه کردیم کسانی که موقع شیمیایی شدن حجامت کردند به طور کلی ریه آنها پاک شد و متخصصان ریه ی ُبُرنش مشاور مؤسسه ی تحقیقات حجامت ایران می گویند: تنها کسانی از مرحله ی درمان ما خارج می شوند که حجامت کرده باشند.
بنابراین اگر خدای نکرده بمبی شیمیایی و میکروبی در شهری یک میلیونی منفجر کنند چه کاری می توانیم کنیم؟ ما می گوییم در این لحظه هر کسی می تواند دیگری را بلافاصله حجامت کند که به گفته رسول خدا(ص) "سم از محل حجامت خارج می شود" و ما این را در تحقیقات و پژوهش های خود ثابت کرده ایم.
بر اساس طب سنتی انسان های دارای مزاج دموی، صفراوی و معتدل بیشتر به حجامت تر (خون گیری)، انسان های بلغمی به حجامت گرم و خشک (بادکش) و انسان های سوداوی مزاج با تمهیدات دارویی به حجامت تر نیاز دارند.
نمونه های دیگری از بیماری ها وجود دارد که با حجامت درمان شده اند؛ مثلاً برای درمان یک کودک 2 ساله که دارای بیماری هیدروسفالیک (سر بچه بزرگ می شود و در طب کلاسیک با گذاشتن "شنت" آب مغز را به طور مستمر دفع می کنند) بود، سه مرحله حجامت در طول سه ماه، با حجم خون گیری 3 سی سی در هر مرحله انجام شد و کودک درمان گردید.
در مورد دیگری حجامت باعث تقویت هورمون رشد برای افزایش قد در 50 نفر شد.
بسیاری از پزشکان تعجب می کنند و می گویند: " مگر می شود چنین بیمارانی را درمان کرد؟" جواب این است که بله، این کار شدنی است.
بنابراین حجامت روشی به ظاهر ساده و در واقع فوق العاده پیچیده است که مزاج فرد، موضع حجامت، تعداد خراش، میزان خراش، میزان بادکش، زمان حجامت و تمهیدات آن نقش مهمی در درمان و پیشگیری از بیماری دارند.
بر اساس طب سنتی انسان های دارای مزاج دموی، صفراوی و معتدل بیشتر به حجامت تر (خون گیری)، انسان های بلغمی به حجامت گرم و خشک (بادکش) و انسان های سوداوی مزاج با تمهیدات دارویی به حجامت تر نیاز دارند.
منبع: روزنامه ی قدس
کوتاهی قد کودکان ممکن است در دو مرحلهی قبل از تولد(مرحلهی جنینی) و پس از تولد و یا در هر دو مقطع اتفاق بیفتد. در دوران بارداری، مادر نقش مهمی در این رابطه ایفا می کند. طوریکه مصرف ناکافی ریزمغذیها به انضمام نوشیدن الکل و استعمال دخانیات در دوران بارداری به رشد ناکافی و کموزنی کودک در هنگام تولد میانجامد. بنابراین، مکمل یاری غذایی و اجتناب از الکل و سیگار برای چنین مادرانی ضروری خواهد بود.
علاوه بر انرژی، وجود چندین اسید چرب ضروری (که در اغلب چربیها، به ویژه در چربی ماهی و روغنهای گیاهی وجود دارند)، به انضمام چندین اسید آمینهی ضروری (که در ساختمان پروتئینها وجود دارند) برای رشد و نمو کافی کودکان لازم است.
مصرف طولانی مدت غذاهایی که پروتئین آنها کیفیت پایینی داشته و در نتیجه تمام اسیدهای آمینهی ضروری را به حد کافی برای بدن کودک تأمین نکند، به کندی یا توقف رشد کودک میانجامد. البته مصرف غذاهایی که چربی زیادی داشته باشند نیز موجب میشود که پروتئینها در حد نیاز، به بدن کودکان نرسند و همین برای رشد آنها مشکلساز خواهد بود. علاوه بر انرژی (که بخش مهمی از آن از کربوهیدراتها یعنی قندهای ساده و مرکب تامین میشود) و چربی و پروتئین، (که این سه به نام درشت مغذیها شناخته میشوند) دریافت کافی ریزمغذیهای مختلف یعنی ویتامینها و املاح نیز برای رشد کافی و مناسب کودکان ضروری است. نقش چندین ریزمغذی در تأمین رشد کافی کودکان شناخته شده است. اما این که کدام یک از آنها بیشترین تاثیر را در تاخیر و کندی رشد کودکان دارد، هنوز مشخص نیست.
کمبود روی (حتی کمبود متوسط یا خفیف) در کاهش رشد قدی کودکان نقش دارد. کمبود متوسط تا شدید ویتامین A، آهن، کلسیم و ید نیز در تاخیر رشد کودکان نقش شناخته شدهای دارند.
کمبود روی تا حدود زیادی به ناکافی بودن آن در رژیم غذایی، جذب ناکافی آن از رژیم غذایی یا اختلال جذب و از دست رفتن روی از بدن (مثلاً در هنگام اسهال) بستگی دارد. در اوایل قرن بیستم، کمبود شدید روی به عنوان وضعیتی تعریف شد که وجوه مشخصهی آن عبارتاند از: کوتاهی قد، کمی رشد غدد بدن (به ویژه غدد جنسی)؛ اختلال عمل کرد ایمنی، اختلالات پوستی، نقص عمل کرد شناختی و بیاشتهایی میباشند. کمبود روی حدود یک سوم از جمعیت دنیا را مبتلا کرده و مسئول 16درصد از عفونتهای دستگاه تنفسی تحتانی، 18 درصد ابتلا به مالاریا و 10درصد بیماریهای اسهالی است و در مجموع 4/1درصد (8/0میلیون) از موارد مرگ و 28 میلیون مورد از «تاخیر رشد کودکان» در دنیا مربوط به کمبود روی است. البته کمبود شدید نادر بوده و اغلب موارد کمبود خفیف و متوسط هستند. منابع مهم روی عبارت ازگوشتها، حبوبات، مغزها و غلات کامل هستند.
مشخص شده که خوردن غذاهای حیوانی به همراه مکملهای غذایی دیگر در مقابله با کاهش رشد کودکان مؤثر است. دلایلی وجود دارد که در بعضی شرایط مصرف شیر (بهترین منبع کلسیم) میزان رشد کودکان را بهبود میبخشد. افزایش قد جوانان ژاپنی از سال 1970- 1950با افزایش مقدار کلسیم دریافتی آنها (از کمترین مقدار دریافت در دنیا به 600 میلیگرم در روز) مربوط بود.
کمبودهای غذایی در دوران کودکی، حتی در صورتی که مکملهای ویتامینی و غذایی در ابتدای خردسالی کودک به او داده شده باشند هم نمیتوانند از کوتاهی قد او جلوگیری کنند.در کودکان «از رشد مانده» دادن یکی یا برخی از مکملها تأثیر چندانی نخواهد داشت، بلکه توصیه میشود از مخلوط مکملها استفاده شود.
با توجه به مطالب ذکر شده، مصرف غذا در حد متعادل و مناسب و از تمام گروههای غذایی بسیار مهم می باشد.
نان و غلات از منابع با ارزش برای تامین انرژی، در برگیرندهی بخشی از پروتئین مورد نیاز، برخی ویتامینهای ضروری و بعضی املاح مهم برای بدن هستند. متاسفانه در غلات و به ویژه در پوستهی غلات، علاوه بر تمام مواد با ارزش، موادی هم به نام فیتات وجود دارند که از جذب آهن، کلسیم و روی تا حدود زیادی جلوگیری میکنند. ولی اگر خمیر نان سبوسدار به خوبی تخمیر شود و از جوش شیرین برای ورآمدن آن استفاده نشود، مقدار زیادی از فیتات موجود در آن تجزیه شده و به مواد قابل جذب تبدیل میشود و در نتیجه مقدار جذب املاح نان به حداکثر میرسد. مشخص شدهمصرف نانهایی که به خوبی تخمیر نشدهاند، به علت ممانعت از جذب املاح و به ویژه روی، باعث کوتاهی قد میشوند.
گروه بعدی غذاها، سبزیجات و میوهجات هستند که تامینکننده بسیاری از املاح و ویتامینها و از جمله پیشسازهای ویتامین A می باشند.
گروه شیر و لبنیات، با فراهم کردن اسیدهای چرب، پروتئینهای مرغوب، برخی ویتامینهای بسیار باارزش و بسیاری از املاح به خصوص کلسیم، در تامین سلامت و رشد کودکان نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند.
آخرین گروه غذایی یعنی گوشتها، حبوبات و تخممرغ با تامین پروتئینها، املاح (بهویژه آهن برای جلوگیری از کم خونی )، و برخی ویتامینها از جمله ویتامین B12 (که برای خونسازی فوقالعاده ضروری بوده و تنها در غذاهای حیوانی یافت میشود)، برای بدن ضروری هستند.
عدهی کمی از افراد در دنیا به گیاهخواری روی میآورند، غافل از آن که ساختمان دندانها و دستگاه گوارش انسان و نیاز او به مواد مغذی موجود در گوشتها، نیاز انسان به مصرف گوشتها را غیرقابل انکار میسازد. برعکس عدهای نیز در مصرف مواد گوشتی افراط می کنند و از مصرف سایر مواد غذایی غافل می شوند که این خود میتواند مشکل ساز باشد.
دکتر احمدرضا درستی مطلق- متخصص علوم تغذیه
یکی از تغییرات چشمگیر دیگر که در دوره نوجوانی در پوست بروز می کند ، ظاهر شدن تعدادی خالهای رنگدانه است که معمولترین آنها کک و مک است که به علت عدم انتشار یکنواخت ملانین در سطح پوست و تجمع آن در نقاط ویژه ای تظاهر می کنند . به طور متوسط ، نوجوانان سفید پوست ممکن است 20-15 عدد از این خال ها روی بدنشان پیدا شود و معمولاً بعد از دوره نوجوانی دیگر خال جدیدی ظاهر نمی شود . کک و مک که دانه های کوچک قهوه ای رنگی هستند ، معمولا در نواحی که در برابر اشعه آفتاب قرار می گیرند ظاهر می شوند .یکی دیگر از مشکلات پوستی که در دوره نوجوانی بروز می کند ،جوشهای غرور است که 90 درصد پسرها و 80 درصد دخترها را مبتلا می سازد . بروز جوشهای غرور جوانی به علت فعالیت شدید غدد چربی است که به وسیله هورمون اندروژن تحریک می شوند . این جوشها ابتدا به صورت نقطه سفید رنگی هستند که به علت خشک شدن چربی مترشحه در مجاری غدد چربی پوست ایجاد می شوند . پس از مدتی در اثر فشار مواد کراتینی مجاری باز شده و مواد داخل آن ، در اثر اکسیداسیون سیاهرنگ شده و چنانچه شرایط برای توسعه آنها مناسب باشد به صورت پابول پوستول و بالاخره در اثر عوامل میکروبی به صورت جوش برجسته التهابی خودنمایی می کند . محل معمولی این جوشها بیشتر در صورت است . ولی در قسمت بالای فقسه سینه ، پشت شانه ها و روی شانه ها هم بروز می کنند .
غیر از تغییرات هورمونی عوامل دیگر مانند اضطراب عوامل شیمیایی ( فنوباربیتال ، ایزونیازید و فنی توئین ) ممکن است سبب بروز جوشها و تشدید آنها شوند . نوجوانانی که دچار جوشهای غرور می شوند معمولاً پوست و موی آنها چرب است .
برای پیشگیری از عفونی شدن این جوشها ، بهترین روش رعایت اصول بهداشتی است : مانند استحمام روزانه و شستشوی پوست صورت با آب گرم و صابون ( به خصوص شبها قبل از خواب ) ، محافظت پوست از باد ،آفتاب ، گرد و خاک و ... اگر چه توصیه می شود که رژیم غذایی در بهبود این جوشها نقش دارد، ولی محدودیت غذایی توصیه نمی شود بلکه بهتر است به نوجوانان آموزش داده شود که خود دقت کنند و متوجه شوند که چه غدایی سبب ازدیاد جوشها می شود تا از خوردن آنها پرهیز کنند .
مصرف مایعات فراوان ، میوه ها ، سبزی ها در پیشگیری از بروز جوشهای غرور و یا تشدید آنها موثر است . خارج کردن چربی درون دانه ها با دستهای تمیز و گاز ضد عفونی توام با فشاری نرم و آرام پیشنهاد می شود . وسایل استحمام ، حوله صورت ، تیغ یا ماشین ریش تراش باید ویژه و شخصی باشد . لباس زیر هر روز تعویض ، شسته و اتوکشی شود . از دست زدن و بازی کردن با جوشها مطلقاً خودداری شود . ورزش کردن ، تفریح در هوای پاک و تمیز ، استراحت کردن به اندازه کافی در پیشگیری از بروز جوشهای غرور موثر است . پرهیز از سیگار کشیدن در سلامت پوست و حفظ زیبایی و درخشندگی پوست صورت نقش اساسی دارند . پایبند بودن به دین و خدای بزرگ ، به انسان، شکیبایی و اعتماد به نفس می دهد که از عصبانیت و نگرانی ها و فشارهای روانی که عاملی برای بروز جوشهای غرور هستند ، جلوگیری می کند . چنانچه جوشهای غرور به حالت التهابی بروز کنند ، ممکن است درمان با آنتی بیوتیک ( تتراسایکلین ) به صورت دوره ای ، کورتیکواستروئید ، تزریق در ضایعه ها ، جراحی های کوچک لازم باشد .
بعضی از تغییرات پوستی مانند پیدا شدن لکه های قهوه ای که در بزرگسالان اتفاق می افتد موقتی و زودگذر است در صورت که به علت بارداری و خوردن قرصهای ضد بارداری ، یا در اثر اشکال و تغییر در ترشح هورمون هاست که در ساختار پوست ، تغییراتی ایجاد می کنند . این لکه ها بعد از زایمان ، با قطع قرصهای ضد بارداری و یا درمان اختلال ترشح هورمونها ناپدید می شوند . در این سن کم کم علایم چروکیدگی پوست خودنمایی می کند ، بهضی از مشخصات مردانه در زنها بروز می کند مانند پیدا شدن موهای بلند و پراکنده در ناحیه چانه و زیر چانه ، همچنین بروز میخچه در انگشتان پا در این سن بیشتر به چشم می خورد .
برای پیشگیری از این عوارض پوستی توجه به رعایت اصول بهداشتی دارای اهمیت خاصی دارد . مانند استحمام روزانه، توجه به رژیم غذایی صحیح و مناسب سن ، اجتناب از پوشیدن لباسهائی با الیاف مصنوعی ، پیشگیری از خستگی جسمی و روحی ، پرداختن به ورزش و تفریح در هوای پاک و دور از آلودگی های شهر و اجتناب ازپوشیدن کفش های تنگ و نوک باریک . افراد بزرگسال باید در هنگام حمام کردن ، پوست بدن خود را مورد بررسی قرار دهند و چنانچه تغییرات غیر طبیعی در آن مشاهده کردند هر چه زودتر با پزشک مشورت کنند تا از بروز هر اتفاق ناگواری پیشگیری شود . عمده ترین صدمات پوستی که از سن جوانی تا بزرگسالی ممکن است بروز کند ، التهاب پوست به علت مصرف مواد آرایشی است که یکی از رایج ترین آنها التهاب لب ها است؛ مواد رنگی روژلب دارای ائوزین است که لبها را نسبت به نور خورشید حساس کرده و در نتیجه متورم و ملتهب می کند .
لذا بهتر است خانم ها از مالیدن روژلب و به کار بردن مواد آرایشی خودداری کنند و یا قبل از به کار بردن روژلب ائوزین دار ، از یک کرم محافظ برای مالیدن روی لبها استفاده کنند .