همه چیز در مورد حجامت +عکس

در کشور ما کم نیستند افرادی که با وجود پیشرفت‌های گوناگون در عرصه های مختلف درمانی، باز هم از روش های سنتی استفاده می کنند. یکی از این مراکز درمان سنتی حجامت است. با توجه به اینکه از قدیم الایام بنا بر سفارش های ائمه اطهار (ع) انجام این نوع از درمان مرسوم بوده است، در خصوص دلایل اهمیت انجام حجامت به بررسی این موضوع پرداختیم که آیا با وجود پیشرفت های گوناگون پزشکی آیا باز هم به این نوع درمان های سنتی نیاز است یا خیر?

حجامت هم طول درمان دارد

حجامت یک درمان سنتی است که از قدیم تأثیر داشته و همچون داورهای گیاهی، طب سوزنی و همیوپاتی رواج دارد. « بهزاد علاقی»، مدیر نظارت بر درمان مرکز بهداشت تهران جنوب با بیان این جمله در گفت و گو با شبستان افزود: باید توجه داشت که چه شخصی این کار را انجام می‌دهد و به چه علتی شخص متقاضی حجامت به این عمل روی آورده است؟ چگونه باید حجامت را انجام داد؟ این‌ها مسائل مهمی است که باید به آن توجه شود، متأسفانه این نکات در بیشتر کلینک‌ها رعایت نشده و دوره درمان تکمیل نمی‌شود. برای مثال وقتی پزشک برای بیمار 20 عدد کپسول آموکسی‌سیلین تجویز می‌کند، بیمار باید دوره درمان را تکمیل و تمام داروها را مصرف کند؛ ولی فرد بیمار بعد از مصرف دو عدد قرص مرحله درمان را قطع می‌کند و بعد از دو هفته سینوزیت می‌گیرد، آن هم به این دلیل که درمانش کامل نبوده است.

علاقی افزود: حجامت هم به این ترتیب است. وقتی فرد بیاید و یک مرحله حجامت انجام دهد و بعد از دو یا سه هفته باز به کلینیک مراجعه کند و مراحل درمانش را ادامه دهد، معلوم است که نتیجه ای را که باید، از حجامت‌درمانی نمی‌گیرد، آن هم به این دلیل که فقط می‌خواهد هر چند وقت یک‌بار حجامت کند.

برای سلامتمان ارزش قائل شویم

وی درباره نکات مهم در انجام این نوع درمان سنتی گفت: مسئله مهم در بحث حجامت آن است که آیا وسایلی که در حجامت تهیه می‌شود، یک بار مصرف است یا خیر؟، آن هم به این دلیل که در بعضی مراکز از تیغ‌ها چندین بار استفاده می کنند یا در بعضی مراکز با وجود نظارت سازمان بهداست و درمان پزشکی شاهد آن هستیم که وسایل پانسمان آلوده استفاده می‌شود.

وی درباره گسترش این مراکز در سطح شهر گفت: متأسفانه بعضی از افراد در مرکز حجامت ایران با گذراندن یک دوره آموزشی و تهیه یک دستگاه ساکشن، ممکن است حتی در منزل برای مردم حجامت انجام دهند و از این راه در آمد کسب کنند!.

مهارت شرط اول حجامت

وی با اشاره به آشفته بازاری که در طب سنتی شاهد آن هستیم، تأکید کرد: در این شرایط باید مردم خودشان نسبت به این که ممکن است یک فرد کم سواد و بدون مهارت برود مکانی را اجاره کند و بدون هیچ مدرک حجامت انجام دهد، هوشیار باشند و برای سلامتی خودشان بیشتر از این ارزش قائل شوند. به این دلیل که در این مراکز پزشک وجود ندارد، اگر بیمار مشکلی برایش پیش بیاید، این فرد هیچ کاری در جهت نجات بیمار نمی‌تواند انجام دهد! همین سهل انگاری ممکن است به وارد آمدن صدمات جدی به سلامت فرد حجامت‌شونده ختم شود.

وی درباره انجام اصولی و بهداشتی این طب سنتی گفت: در مراکز درمانی که پزشک دوره‌ دیده حضور دارد و درمان کاملا بهداشتی انجام می شود، با درمانی سنتی روبه‌رو هستیم که از قدیم بوده و در بهبود حال بیماران تأثیر دارد؛ ولی شخصی که حجامت انجام می دهد، باید به تشخیص پزشک و دفعاتی که باید انجام دهند، توجه کامل داشته باشد.

علاقی یادآور شد: اگر این مسائل رعایت شود انجام حجامت خیلی خوب است و مردم می توانند از فواید آن بهره مند شوند.

حجامت روش درمانی نسبی

علاقی گفت: در درمان حجامت مشخص می شود که بیماری فرد کدام قسمت از بدن را درگیر کرده است و کدام قسمت بدن فرد را باید حجامت کرد. در ضمن کسی که دوره آموزش حجامت را گذرانده باشد، یک پزشک است که متوجه کسالت بیمار می‌شود. متأسفانه افراد عادی که به این کار می‌پردازند، مدعیانی هستند که آموزش سطحی دیده اند و از اصول آن هیچ اطلاعی ندارند و از این‌که حجامت برای خودش قوانینی دارد، غافل اند. در حال حاضر کسانی که به حجامت و درمان‌های سنتی روی می‌آورند و از این راه می‌خواهند درمان شوند، باید بدانند که حجامت یکی از روش‌های درمانی نسبی است. درمان با حجامت، نمی‌تواند درمانی قطعی باشد.

مردان رکوردار حجامت در جامعه

وی درباره مراجعه کنندگان به این شاخه از طب سنتی افزود: چه زنان و چه مردان مشتریان این نوع درمان هستند. مردان در همه سنین ولی خانم‌ها بیشتر در سنین بالا مراجعه می‌کنند، در ضمن بیشتر افرادی که برای حجامت مراجعه می‌کنند، افراد تحصیل‌ کرده نیستند.

مدیر نظارت بر درمان مرکز بهداشت تهران جنوب برای علاقه‌مندان به کسب مدرک حجامت گفت: کسانی که می‌خواهند مدرک حجامت بگیرند، باید به انجمن حجامت و معاونت درمان مراجعه کنند.

حجامت اولین راه درمان نیست

وی در آخر به عنوان یک پزشک پیشنهاد داد: من اگر صلاح بدانم و تشخیص بدهم، درمان سنتی را برای بیمار تجویز می‌کنم ولی فقط به عنوان یک درمان کمکی. بیمار باید در مرحله اول به پزشک متخصص مراجعه و در مرحله بعد از روش‌های سنتی به عنوان درمان مکمل استفاده کند.

بهترین زمان حجامت

در ادامه «غلامرضا کردافشار»، متخصص طب سنتی با بیان اینکه حجامت با دو هدف اصلاح کمیت و اصلاح کیفیت خون انجام می شود، افزود: افرادی که دارای خون زیاد و درمعرض بیماری هایی مانند سکته و فشارخون هستند اقدام به حجامت می کنند.

وی افزود: مناسب ترین زمان حجامت افراد برای اصلاح کمیت خون دوازدهم تا پانزدهم ماه قمری است، چرا که سیستم خون انسان به نیروی جاذبه ماه واکنش نشان می دهد و در این روزها خون رقیق تر در بدن جاری است و می توان آن را از راه حجامت دفع کرد.

این متخصص طب سنتی خاطرنشان کرد: اگر هدف از حجامت اصلاح کیفیت خون و دفع مواد زائد خون باشد، بهترین زمان برای حجامت پانزدهم تا نوزدهم ماه قمری است، چرا که دراین زمان خون غلیظ تر بدن به سطح پوست می آید و می توان آن را دفع کرد.

کرد افشار اظهارکرد: پانزدهم هرماه قمری، اوج جوشش خون انسان است و پزشکان نیز تلاش می کنند، افراد باید این روزها به دلیل افزایش احتمال خطر، به جز موقعیت های اورژانسی از انجام عمل جراحی بپرهیزند .

این استاد دانشگاه با بیان اینکه حجامت یک روش موثر برای حفظ سلامت بدن است، یادآورشد: حجامت باید ازسوی متخصصان و با مواد یک بارمصرف و استریل انجام شود.

وی افزود: در روش حجامت، پوست بدن با ابزار مخصوصی خراشیده می شود تا خون بیرون بیاید، اما این خراشیدگی به لایه های عمیق پوست نمی رسد و به بخیه نیازی ندارد.

حجامت درمانی راقبول دارم اما در زالو درمانی مرددم

با وجود اینکه پزشکان طب سنتی کارایی این نوع درمان را مثمر ثمر می دانند، «مرضیه وحید دستجردی» هم با صحه گذاری بر فواید درمان سنتی مسائلی را در این باره ذکر کرد که بدین شرح است: حجامت از نظر علمی و در موارد خاص مورد تأیید وزارت بهداشت است، اما درباره زالو درمانی هنوز نمی ‌توانیم اعلام نظر کنیم. باید ببینیم افراد و متخصصانی که در زمینه طب سنتی به صورت علمی فعالیت می ‌کنند، چه نظری دارند.

وزیر بهداشت در پاسخ به این پرسش که نظر وزارت بهداشت درباره حجامت و زالو درمانی چیست، گفت: حجامت از نظر علمی در وزارت بهداشت تأیید شده و در مراکز درمانی طب سنتی این کار انجام می ‌شود.

وی افزود: درباره زالو درمانی باید در نظر داشت که افراد و متخصصانی که در زمینه طب سنتی به صورت علمی فعالیت می ‌کنند، در حال حاضر نظر خاصی در این زمینه ندارم و باید نظر متخصصان را بگیرم، ولی حجامت آن هم برای موارد خاص مورد تأیید متخصصان طب سنتی وزارت بهداشت است.

وحیددستجردی ادامه داد: در وزارت بهداشت دانشکده طب سنتی و آموزش طب سنتی تعداد زیادی دانشجوی phd     طب سنتی و داروهای گیاهی را تربیت می ‌کنیم و این کار به خوبی در حال انجام است.

وی درباره توسعه مراکز درمانی طب سنتی در کشور نیز گفت: در صدد توسعه مراکز طب سنتی بر اساس مکانیزم‌ های علمی در کشور هستیم.

توصیه های بزرگان دین را جدی بگیرید

در ادامه «عباس حاجی آخونی»، مشاور وزیر بهداشت در امور طب سنتی و مکمل گفت: حجامت جزئی از طب سنتی و اسلامی ایران و مورد قبول و تأیید وزارت بهداشت است. از نظر این وزارتخانه، مراکز مجاز حجامت معتبر هستند.

مشاور وزیر بهداشت در امور طب سنتی، مکمل و صنایع گیاهان دارویی افزود:‌ موضع وزارت بهداشت درباره حجامت آن است که این روش جزئی از طب سنتی و اسلامی ایران است، به همین علت به عنوان متولی سلامت به مراکز حجامت در کشور مجوز می ‌دهد.

وی خاطر نشان کرد: کسانی که به استناد طب جدید با حجامت مخالفت می‌ کنند، یا فواید و محاسن این خدمت را نمی ‌دانند و جاهلانه با آن مخالفت می ‌کنند، یا می ‌دانند و عالمانه این خدمت سلامت را مورد هتاکی قرار می‌ دهند، بدون این که دلیل مشخصی برای این هتاکی بیاورند، 

حاجی آخونی در پاسخ به این پرسش که چرا عده‌ ای از مسئولان حتی در وزارت بهداشت با استناد به طب نوین انتقال خون معتقدند با وجود دستگاه‌ ها و تجهیزات پیشرفته و استریل خونگیری، باید حجامت کنار گذاشته شود، گفت:‌ جوابی که می ‌توان به این افراد داد، این است که اولا اگر با وجود طب نوین انتقال خون نیازی به حجامت نبود، لازم نبود انبیا‌ و اولیای دین این قدر بر حجامت تأکید کنند، آنها می ‌گفتند مردم بروید خون بدهید، دیگر این که این قدر تأکید بر تاریخ و این که چندم ماه حجامت کنید و بر ثواب آن نمی‌ کردند.

وی افزود:‌ مطالعات علمی در دنیا بر روی حجامت و همچنین زالو درمانی که مانند بررسی یک دارو به روش کلینیکال ترایال انجام می ‌شود، اثربخشی حجامت و زالو درمانی را نشان داده است و مقالات علمی متعدد درباره آن وجود دارد، نکته دیگر آن است آنالیز خون گرفته شده از طریق حجامت نشان داده که ترکیبات آن و لیپیدهای موجود در آن با خون گرفته شده از روش‌ های دیگر متفاوت است، بنابراین، این همه عقبه فرهنگی و توصیه‌ های بزرگان دین بی دلیل نبوده است

وی ادامه داد:‌ البته زالو یک آنزیمی در بزاقش دارد که جلوی انعقاد خون را می ‌گیرد، به همین علت داروسازان از بزاق آن، دارو ساخته‌ اند، ممکن است در زمان‌ های قدیم که این دارو نبوده است از زالو استفاده می‌ کردند، اما حالا که داروی آن وجود دارد،